Wat doet stress met je lichaam? En wat te doen

Stress voelt iedereen weleens. Maar wist je dat langdurige stress letterlijk je voedingsstoffen opeet? Je lichaam heeft namelijk vitamines en mineralen nodig om stresshormonen aan te maken. Gelukkig kun je je lichaam helpen door bewust te kiezen voor de juiste voeding.
Wat is stress precies?
Stress is eigenlijk een heel normaal proces in je lichaam. Het is je lichaam dat zich voorbereidt op ‘gevaar’. Of dat nu een belangrijke presentatie is, een deadline op je werk, of gewoon een drukke dag. Je lichaam maakt dan stresshormonen aan zoals cortisol en adrenaline. In kleine hoeveelheden is dit prima. Het helpt je om scherp te blijven en taken af te krijgen. Maar wanneer stress chronisch wordt, dus dagen, weken of maanden aanhoudt, gaat het problemen geven.
Stress eet je voedingsstoffen op
Wat veel mensen niet beseffen is dat stress letterlijk je voedingsstoffen opeet. Wanneer je lichaam cortisol aanmaakt, heeft het een hele hoop vitamines en mineralen nodig voor dit proces. Bij chronische stress raken je voorraden langzaam maar zeker uitgeput. Het is een beetje zoals een telefoon die op 1% batterij staat. Hij werkt nog wel, maar niet optimaal.
Je merkt het aan allerlei kleine dingen: je bent sneller moe, je hebt moeite met concentreren, je slaapt slechter, of je voelt je gewoon ‘niet helemaal lekker’. Het probleem is dat veel mensen dan grijpen naar koffie, suiker of snelle oplossingen. Maar dat geeft je lichaam niet de bouwstoffen die het echt nodig heeft om weer in balans te komen.
Belangrijke voeding in drukke periodes
Je kunt je lichaam helpen door de juiste voedingsstoffen binnen te krijgen. Ten eerste om te zorgen dat je lichaam haar normale functies kan uitvoeren. Maar daarnaast kan voeding helpen bij het verwerken van stress.
Omega-3 vetzuren
Omega-3 vetzuren zijn belangrijke bouwstoffen voor je lichaam. Wist je dat je hersenen voor 70% uit vet bestaan? De vetzuren EPA en DHA dragen bij tot de normale werking van het hart.* En het zal je niet verbazen dat je hart extra hard werkt tijdens drukke periodes. Ook draagt DHA bij tot de instandhouding van de normale hersenfunctie.* Je vindt deze vooral in vette vis zoals zalm, makreel en sardines, of in algenolie als alternatief.
B-vitamines
Van B-vitamines wordt veel gevraagd omdat je lichaam ze gebruikt voor het energieleverend metabolisme. Vitamine B6 draagt bij tot een normale psychologische functie* en helpt bij de vermindering van vermoeidheid en moeheid*, net als folaat en vitamine B12. Panthotheenzuur draagt bij tot normale mentale prestaties.* Je vindt B-vitamines in vlees, vis, eieren, groene bladgroenten en volkoren granen.
Zink
Zink is een mineraal waar veel mensen te weinig van binnenkrijgen. Zink draagt bij tot een normale cognitieve functie* en beschermt cellen tegen oxidatieve schade.* Ook draagt het bij tot de instandhouding van normale testosterongehalten in het bloed*, wat handig is omdat chronische stress je hormoonbalans kan verstoren. Je vindt zink vooral in vlees, noten, zaden en volkoren granen.
Magnesium
Magnesium noemen ze weleens het ‘ontspanningsmineraal’, en dat is niet voor niets. Het draagt bij tot een normale psychologische functie*, helpt bij de vermindering van vermoeidheid en moeheid*, en ondersteunt de normale werking van het zenuwstelsel.* Ook draagt magnesium bij tot een normale werking van de spieren*, inclusief je hartspier.* Groene bladgroenten, noten, zaden en pure chocolade zijn goede bronnen.
Vitamine C
Vitamine C draagt bij tot de normale werking van het immuunsysteem*, en stress kan je weerstand flink onder druk zetten. Ook beschermt het cellen tegen oxidatieve schade* en helpt het bij de vermindering van vermoeidheid en moeheid.* Een leuk extraatje: vitamine C verhoogt de ijzeropname*, en ijzer is erg belangrijk voor je lichaam. Fruit en groenten als citrusvruchten, rode paprika, kiwi en aardbeien zitten vol vitamine C.
Zorg voor jezelf tijdens stressvolle periodes
Stress is normaal, maar chronische stress vraagt extra van je lichaam. Door bewust te kiezen voor voeding rijk aan belangrijke voedingsstoffen (zoals de eerder genoemde voedingsstoffen), geef je je lichaam de bouwstoffen die het nodig heeft om weer in balans te komen. Daarnaast is het natuurlijk ook belangrijk om na intense periodes je rust te pakken. Je kan niet altijd ‘aanstaan’ en door rust en voeding kun je jezelf resetten.
*Goedgekeurde gezondheidsclaims van de EFSA. Het gunstige effect voor hart- en hersenfunctie wordt verkregen bij een dagelijkse inname van 250 mg EPA en DHA.